Στο "Περίπτερο",
αφήγημα του Δημήτρη Γκιώνη, ο ήρωας του βιβλίου είναι μαθητής σε νυχτερινό γυμνάσιο, αλλά
και εργαζόμενος στο περίπτερο των αδελφών του, στην Αθήνα των μέσων του ’50. Ο
Δ.Γ. αφηγείται περιστατικά από τη ζωή του, αλλά και την αθηναϊκή ζωή που
αλλάζει (με ό,τι καλό και κακό αυτό συνεπάγεται). Παρακολουθούμε την άφιξη του αγοριού στην
Αθήνα, τις πρώτες εντυπώσεις του, τις προσπάθειες να προσαρμοστεί, ν' αγαπήσει
και ν' αγαπηθεί, την επιθυμία για μάθηση, δουλειά, χαρά, για τις μικροασχολίες
που προσφέρει η μεγαλούπολη σ' ένα στερημένο και ανήσυχο παιδί
"Οσο για το σχολείο, νυχτερινό
γυμνάσιο: "Ενα γυμνάσιο που δεν είναι μόνο για μικρούς, αγόρια και
κορίτσια, που δουλεύουν την ημέρα, αλλά και για μεγάλους. Και για δουλειά; Στην
οικογενειακή επιχείρηση, στο περίπτερο. Από εκεί περνούν λογής λογής άνθρωποι.
Το περίπτερο γίνεται η καρδιά της πόλης, γίνεται κι ένα δεύτερο σχολειό για τον
Δημήτρη. Από κοντά, βέβαια, τ' αδέλφια του, καθώς έχουμε να κάνουμε με
σφιχτοδεμένη οικογένεια, με ανθρώπους νέους που κουβάλησαν φεύγοντας από το
πατρικό, μαζί με τα ελάχιστα υπάρχοντα, μνήμες και αρχές, και τις διαφύλαξαν με
πείσμα και στοργή, γνωρίζοντας ότι αυτές είναι το πιο απαραίτητο εφόδιο για τις
καθημερινές μάχες της ζωής, σε άγνωστο και κάποτε άστοργο τόπο. Αυτές οι
μνήμες, κι αυτές οι αρχές είναι που στήριξαν και το παλικαράκι της ιστορίας του
Δημήτρη Γκιώνη.
Ο ίδιος ο συγγραφέας λέει για το βιβλίο ότι ο βασικός κορμός είναι
βέβαια αυτοβιογραφικός, εκείνο που τον
ενδιέφερε όμως ήταν να δώσει το κλίμα
της μετεμφυλιακής Ελλάδας, μέσα από τα μάτια ενός παιδιού.
Έτσι το "Περίπτερο" δεν είναι μονάχα οι αγώνες, οι αγωνίες και
η αφύπνιση ενός μικρού που ακολούθησε την αναγκαστική εσωτερική μετανάστευση
των μετακατοχικών χρόνων, κι ούτε το πέρασμα ενός νέου από την εφηβεία στην
ενηλικίωση.
Είναι - κυρίως - ένα χρονικό, μια αυθεντική μαρτυρία της δεκαετίας του '50, όταν η Ελλάδα,
αναστατωμένη, ανίκανη ακόμα να συνέλθει από τις - έξωθεν σχεδιασμένες -
καταστροφές, ταλαιπωρούσε τα παιδιά της, κι αυτά αγωνίζονταν κι ας παιδεύονταν,
και τέλος ορθοποδούσαν, βοηθώντας και την ίδια να σταθεί.
Επιπλέον, το "Περίπτερο" είναι ένα αδρά σχεδιασμένο τοπίο της
Αθήνας, μετά τον Εμφύλιο, τότε που πάσχιζε να συνέλθει κι άλλαζε πρόσωπο,
αναποφάσιστη, ανάμεσα στα νεύματα των νέων καιρών, και στις συνήθειες, στις
μνήμες, στις πεποιθήσεις αιώνων.
